تزریق پول جدید به صنعت

به این ترتیب مقرر شده تا در سال سوم اجرای این طرح، «تامین سرمایه در گردش بنگاه‌های اقتصادی»، «تامین تسهیلات مورد نیاز طرح‌‌های نیمه‌ تمام با پیشرفت فیزیکی حداقل ۶۰ درصد»، «تامین‌مالی طرح‌های بازسازی و نوسازی و تامین مالی اصناف» در اولویت شبکه بانکی کشور قرار گیرد و پیش‌بینی شده تا این اهداف با تخصیص اعتبار حدود ۳۰۰هزارمیلیارد ریال در سال جاری تحقق یابد. هرچند دسته‌بندی دریافت‌کنندگان تسهیلات در سال ۹۷ همانند سال گذشته است، اما نحوه تقسیم تسهیلات نامشخص است. سال گذشته توزیع وام برای تامین سرمایه در گردش مورد نیاز ۱۰ هزار بنگاه اقتصادی به میزان ۱۰۰ هزار میلیارد ریال پیش‌بینی شده بود و برای تامین منابع مالی مورد نیاز ۶هزار طرح نیمه‌تمام با پیشرفت فیزیکی حداقل ۶۰ درصد نیز اعتبار ۱۰۰ هزار میلیارد ریالی در نظر گرفته شده بود. در عین حال، تامین مالی مورد نیاز برای بازسازی و نوسازی ۵ هزار واحد اقتصادی نیز تسهیلات ۱۰۰ هزار میلیارد ریالی پیش‌بینی شده بود. در سال جاری نیز سیاست‌گذار پیش‌بینی پرداخت ۳۰۰هزار میلیارد ریال تسهیلات (مشابه سال گذشته) را دارد اما باید دید تمرکز پرداخت تسهیلات به کدام یک از گروه‌های مذکور است.

بانک مرکزی در کنار ابلاغ دستورالعمل تامین مالی بنگاه‌های کوچک و متوسط سال ۹۷، کارنامه دو سال گذشته اعطای تسهیلات به بنگاه‌های اقتصادی را نیز منتشر کرده است. آمارهای منتشر شده نشان می‌دهد که در سال‌های  ۹۶-۹۵ به ۵۲هزار و ۴۰۰ بنگاه اقتصادی تسهیلات اختصاص یافته است. حال در دستورالعمل جدید بانک مرکزی با بهره‌گیری از نتایج طرح مذکور در دو سال گذشته، شرایط و اقتضائات فعلی نظام بانکی کشور، استفاده بهینه از منابع محدود نظام بانکی، نواقص طرح رونق تولید را اصلاح کرده است؛ بر این اساس عمده تغییرات صورت گرفته در سه ماده صورت گرفته که به شرح زیر است: مبلغ بدهی‌های غیرجاری بنگاه‌های کوچک و متوسط نباید بیش از تسهیلات‌/ تعهدات درخواستی و سقف چک(های) برگشتی بنگاه‌های موردنظر نباید از ۲۵ درصد تسهیلات‌/ تعهدات درخواستی بیشتر باشد. همچنین درخصوص مبالغ بدهی‌های غیرجاری نیز بیشتر از تسهیلات‌/ تعهدات (حداکثر تا سقف ۱۵۰ درصد تسهیلات‌/  تعهدات) و همچنین چک‌های برگشتی بیش از ۲۵درصد تسهیلات‌/ تعهدات (حداکثر تا سقف ۵۰درصد تسهیلات‌/ تعهدات) تصمیم‌گیری در اختیار ستاد مرکزی بانک‌های عامل در استان تهران است. از سوی دیگر، این شرایط صرفا مربوط به متقاضیانی است که تاکنون از تسهیلات طرح رونق تولید استفاده نکرده‌اند.

همچنین چنانچه متقاضی از طریق یکی از کارگروه‌های دولت (ستاد تسهیل و رفع موانع تولید یا کارگروه اشتغال استان) موفق به اخذ تسهیلات در سال جاری شود، بانک عامل مکلف است نسبت به بررسی موضوع از طریق استعلام از سامانه‌های اطلاعاتی مرتبط و عدم پرداخت تسهیلات جدید (از طریق معرفی از سایر کارگروه‌ها) به متقاضی اقدام کند. در عین حال،‌ ‌اعطای تسهیلات و ایجاد تعهدات برای شرکت‌های مشمول ماده (۱۴۱) قانون تجارت با رعایت کلیه ضوابط و مقررات و اخذ وثیقه خارج از طرح متعلق به شخص ثالث امکان‌پذیر است. از سوی دیگر به منظور مساعدت با تسهیلات گیرندگان، درخصوص برخی از معدود واحدهای تولیدی که دوره بازگشت سرمایه در گردش آنها بیش از یک سال است، بانک‌ها اختیار دارند بنا به تشخیص مدیر عامل یا اعضای هیات مدیره، مدت بازپرداخت تسهیلات را از ابتدای تصویب تسهیلات و انعقاد قرارداد با مشتری از یک سال به دوسال افزایش دهند و در پایان سال اول چنانچه بنگاه اقتصادی قادر به بازپرداخت تسهیلات خود نبود، تسهیلات با حفظ منافع بانک، حداکثر تا یک سال دیگر راسا تمدید شود. نکته دیگر اینکه بانک‌ها و موسسات اعتباری باید ضمن درنظر گرفتن اصول کلی اعطای تسهیلات و اعتبارسنجی متقاضی و اخذ تامین کافی، نسبت به اعطای تسهیلات اقدام کنند و نظارت بر مصرف تسهیلات را نیز در دستور کار خود قرار دهند.

کارنامه دوساله

بانک مرکزی همزمان با انتشار دستورالعمل تامین مالی بنگاه‌های کوچک و متوسط در سال ۱۳۹۷، کارنامه تامین مالی بنگاه‌های اقتصادی کوچک و متوسط در دو سال گذشته را نیز منتشر کرد. براساس اطلاعات دریافتی از سامانه ثبت‌نام واحدهای تولیدی، آمار عملکرد اجرای این طرح طی سال‌های ۱۳۹۶‌-۱۳۹۵، حاکی از تامین مالی تعداد ۴/ ۵۲ هزار بنگاه کوچک و متوسط با تخصیص مبلغی معادل ۹/ ۳۶۲ هزار میلیارد ریال توسط شبکه بانکی است که به بنگاه‌های اقتصادی اختصاص داشته است.