ورود به پایگاه اطلاعات صنعتی ایران
برای ورود ایمیل و کلمه عبور خود را وارد نمایید.
برای ورود ایمیل و کلمه عبور خود را وارد نمایید.
گروه بازرگانی: ماموریت اخیر معاون اول رئیس‌جمهوری کشور به وزیر اقتصاد و وزیر صنعت، معدن و تجارت درخصوص هدفگذاری کمی صادرات غیرنفتی برای سال 95 در حالی است که «دنیای اقتصاد» براساس سند راهبردی وزارت صنعت کشور، جزئیات هدف‌گذاری‌های صادراتی تا سال 1404 را بررسی کرد. البته این هدف‌گذاری‌ها پیش از برداشته شدن تحریم‌ها صورت گرفته و اکنون با رفع تحریم‌های کشور، به نظر می‌رسد این پیش‌بینی‌ها نیازمند به‌روزرسانی است. بررسی‌ها نشان می‌دهد در سال‌های گذشته میزان صادرات تحقق یافته هیچ گاه با ارقام هدفگذاری شده مطابقت نداشته و عمدتا سهمی حدود 70 درصد ارقام پیش‌بینی شده را تشکیل می‌دهند.
مطابق جدول پیش‌بینی صادرات به تفکیک بخش‌ها، برای سال 95 صادرات کالای غیرنفتی (با احتساب میعانات گازی) 4/ 72 میلیارد دلاری، برای سال 96 صادرات 86 میلیارد دلاری، برای سال 99 صادرات 107 میلیارد دلاری و برای سال 1404 نیز صادرات 145 میلیارد دلاری هدفگذاری شده است. برای صادرات خدمات در سال‌های مذکور نیز پیش‌بینی‌هایی صورت گرفته که براساس آن، برای سال 96 معادل 17 میلیارد دلار، برای سال 99 معادل 23 میلیارد دلار و برای سال 1404 نیز معادل 35 میلیارد دلار هدفگذاری کمی برای صادرات خدمات صورت گرفته است.
براساس برنامه راهبردی وزارت صنعت، معدن و تجارت، بررسی اهداف کمی صادرات کالا در سال 96 نشان می‌دهد که از رقم هدفگذاری شده 86 دلاری برای صادرات کالا، معادل 58 میلیارد دلار آن برای صادرات در بخش صنعت (شامل پتروشیمی) در نظر گرفته شده است. وزارت صنعت، معدن و تجارت کشور صادرات بخش معدنی کشور در سال 96 را نیز معادل 5/ 2 میلیارد دلار پیش‌بینی کرده است. همچنین براساس جدول اهداف کمی صادرات 96، وزارت صنعت، معدن و تجارت در بخش کشاورزی و دامپروری صادرات 6 میلیارد دلاری، در بخش میعانات گازی صادرات 18 میلیارد دلاری و در بخش فرش و صنایع دستی نیز صادرات 5/ 1 میلیارد دلاری را هدفگذاری کرده است. بر این اساس با در نظر گرفتن رقم 86 میلیارد دلاری صادرات کالای غیرنفتی و رقم 17 میلیارد دلاری صادرات خدمات (فنی و مهندسی، گردشگری، حمل‌ونقل و ترانزیت، فناوری اطلاعات، نیروی کار و سایر) می‌توان گفت برای سال 96 صادرات کالا و خدمات 103 میلیارد دلاری پیش‌بینی شده است. این رقم در حالی است که وزارت صنعت، معدن و تجارت برای سال 99 افزایش 26 درصدی را در صادرات کالا و خدمات نسبت به سال 96 در نظر گرفته و رقم 130 میلیارد دلاری را برای صادرات کالا و خدمات سال 99 پیش‌بینی کرده است.
در سال 99 رقمی معادل 107 میلیارد دلار برای صادرات کالا و رقمی معادل 23 میلیارد دلار نیز برای صادرات خدمات پیش‌بینی شده است. براساس هدفگذاری وزارت صنعت، معدن و تجارت از رقم 107 میلیارد دلاری صادرات کالا در سال 99 رقمی معادل 81 میلیارد دلار آن برای بخش صنعت (شامل پتروشیمی) هدفگذاری شده است. همچنین وزارت صنعت، معدن و تجارت برای سال 99 رقمی معادل 5/ 3 میلیارد دلار برای صادرات بخش معدن، 6 میلیارد دلار برای صادرات بخش کشاورزی و دامپروری، 12 میلیارد دلار برای صادرات بخش میعانات گازی و رقمی معادل 5/ 2 میلیارد دلار نیز برای صادرات بخش فرش و صنایع دستی پیش‌بینی کرده است.
از سوی دیگر در سال 1404 نیز هدفگذاری صادرات کالا و خدمات رشد حدود 38 درصدی نسبت به سال 99 را دارا است، به‌طوری که در این سال رقمی معادل 180 میلیارد دلار برای صادرات کالا و خدمات کشور در نظر گرفته شده است. از رقم 180 میلیارد دلاری که برای صادرات کالا و خدمات سال 1404 هدفگذاری شده است، رقمی معادل 145 میلیارد دلار آن برای صادرات کالا و رقمی معادل 35 میلیارد دلار نیز برای صادرات خدمات پیش‌بینی شده است.
از رقم 145 میلیارد دلار هدفگذاری شده برای صادرات کالا در سال 1404، وزارت صنعت رقمی معادل 115 میلیارد دلار را برای صادرات بخش صنعت (پتروشیمی) در نظر گرفته است. همچنین در این سال رقم 6 میلیارد دلاری برای صادرات بخش معدن، 12 میلیارد دلار برای صادرات بخش کشاورزی و دامپروری، رقم 8 میلیارد دلار برای صادرات میعانات گازی و رقم 4 میلیارد دلار نیز برای صادرات فرش و صنایع دستی در نظر گرفته شده است.
میزان تحقق اهداف در سال‌های گذشته
با توجه به هدف‌گذاری‌هایی که طی سال‌های گذشته برای صادرات کشور صورت گرفته و میزان صادراتی که هر ساله محقق می‌شود، این سوال مطرح است که تاکنون میزان تحقق این هدف‌گذاری‌ها چه گونه بوده است و به چه میزان این پیش‌بینی‌ها توانسته به واقعیت نزدیک باشد. با توجه به ارقام هدفگذاری شده صادرات برای سال 92 و ارقام محقق شده می‌توان گفت در سال 92، از رقم 41 میلیارد دلاری هدفگذاری شده برای صادرات کالا (بدون احتساب میعانات گازی) سهمی حدود 5/ 76 درصد آن (4/ 31 میلیارد دلار) محقق شده است. رقم هدفگذاری شده برای صادرات پتروشیمی در سال 92 معادل 5/ 14 میلیارد دلار بوده که 7/ 10 میلیارد دلار آن محقق شده است. همچنین از رقم 17 میلیارد دلار هدفگذاری شده برای صادرات بخش صنعت در سال 92، معادل 3/ 13 میلیارد دلار آن تحقق یافته است، با در نظر گرفتن رقم 7/ 2 میلیارد دلاری هدفگذاری شده برای صادرات معدنی نیز 5/ 3 میلیارد دلار تحقق یافته که رقم محقق شده بیشتر از رقم هدفگذاری شده بوده است. همچنین رقم هدفگذاری شده برای صادرات بخش کشاورزی و صادرات فرش و صنایع دستی کشور در سال 92 نیز به ترتیب معادل 8/ 5 میلیارد دلار و یک میلیارد دلار بوده که در بخش کشاورزی 4/ 3 میلیارد دلار و در بخش فرش و صنایع دستی نیز 3/ 0 میلیارد دلار آن محقق شده است. بررسی ارقام هدفگذاری شده برای صادرات کالا (بدون احتساب میعانات گازی) در سال 93 نیز حاکی از آن است که در این سال کشور توانسته سهمی حدود 76 درصد از رقم هدفگذاری شده برای صادرات این سال را به تحقق برساند. در سال 93 ارقام هدفگذاری شده در بخش پتروشیمی، صنعت و معدن کشور نیز به ترتیب 6/ 16 میلیارد دلار، 5/ 19 میلیارد دلار و 1/ 3 میلیارد دلار بوده که در بخش پتروشیمی رقمی معادل 2/ 14 میلیارد دلار، در بخش صنعت 9/ 14 میلیارد دلار و در بخش معدن نیز رقمی معادل 5/ 1 میلیارد دلار صادرات تحقق یافته است.
همچنین در سال 93، رقمی معادل 6/ 6 میلیارد دلار برای صادرات بخش کشاورزی و رقمی معادل 2/ 1 میلیارد دلار برای صادرات فرش و صنایع‌دستی کشور در نظر گرفته شده بود که از این بین صادرات در بخش کشاورزی 6/ 4 میلیارد دلار و صادرات در بخش فرش و صنایع‌دستی نیز 38/ 0 میلیارد دلار تحقق یافته است. در سال 94 نیز صادراتی به میزان 1/ 61 میلیارد دلار پیش‌بینی شده بود که از این میزان 4/ 42 میلیارد دلار آن (معادل 69 درصد) در این سال تحقق یافت. ارقام هدفگذاری شده برای صادرات میعانات گازی 15 میلیارد دلار بوده که در این سال 6/ 6 میلیارد دلار آن محقق شده است. در سال گذشته در بخش‌های صنعت ( با پتروشیمی) رقم 2/ 35 میلیارد دلار، در بخش معدن رقم 4/ 4 میلیارد دلار و در بخش کشاورزی و دامپروری 5/ 5 میلیارد دلار صادرات پیش‌بینی شده بود که هم اکنون ارقام تحقق یافته به تفکیک در این سال در دسترس نیست.
