با اجرای طرح جمع‌آوری کالای قاچاق از بازار این شائبه به‌وجود آمده که برخی از کالاها سر از انبارهای زیرزمینی درآورند، این به معنی آن است که فروشندگان، کالای دارای برگ سبز را در نمایندگی‌های رسمی عرضه کنند و کالاهایی که قاچاق محسوب می‌شوند از طریق انبارهای زیرزمینی در اختیار متقاضیان قرار می‌دهند، آیا این شائبه صحت دارد؟
نمی‌توان گفت که با اجرای طرح همه کالای قاچاق سر از انبارهای زیرزمینی درآورده‌اند، چراکه اکثر واحدهای خرده‌فروشی به‌طور مستقل واردکننده محسوب نمی‌شوند، به‌خصوص در کالای حجیم مانند یخچال این دسته اصولا کالاهای خود را از اشخاص حقیقی و حقوقی که واردکننده اصلی محسوب می‌شوند، دریافت می‌کنند و در بسیاری موارد این افراد پول کالا را پس از فروش به شخص حقیقی (واردکننده اصلی) پرداخت می‌کنند. از سوی دیگر پس از اعلام طرح ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز با توجه به در نظر گرفتن مهلت قانونی برای تعیین تکلیف کالای قاچاق، در بررسی‌های میدانی مشخص شد که دارندگان این کالا برای جلوگیری از ضرر و زیان، سعی کردند این کالاها را با قیمت کمتر در بازار عرضه کنند تا انبارهای خود را تخلیه کنند. از سوی دیگر برخی از عرضه‌کنندگان (خرد) که نتوانستند برگ‌سبز و مدارک مورد نیاز را در مهلت تعیین شده از شرکت مادر (مرجع) اخذ کنند کالاهای بدون مدرک را به شرکت‌های مادر بازگرداندند.
چه اقداماتی برای شناسایی محل‌های دپویی کالا (انبار کالا) تاکنون صورت گرفته است؟
از اواخر سال گذشته کار شناسایی انبارهای دپوی کالا آغاز شد و در این راستا با کار اطلاعاتی که در کل کشور صورت گرفت، شناسایی کالاهای دپو شده آغاز شد، به‌طوری که در برخی موارد کالای دپو شده در خانه‌های قدیمی انبار شده بودند که این کالاها نیز شناسایی شدند.
چه میزان انبار تاکنون شناسایی شده است؟
در تهران تاکنون بیش از 120هزار مکان نگهداری کالا شناسایی شده است که با این شرایط می‌توان گفت بیشتر مجموعه کشفیات کل کشور از محل این انبارها بوده است. در حال‌حاضر کالای قاچاق یا با قیمت کمتر در بازار فروخته شده یا مرجوع شده است. به‌طور مثال، هفته گذشته 5 انبار شناسایی شدند که دو مورد آن منزل مسکونی بودند و مجموعا بیش از 5600 تبلت و بیش از 17 هزار اسکنر و پرینتر از این انبارها کشف شده است. در حال‌حاضر شرایط ما بهتر از گذشته است، اینکه بازار را عاری از کالای قاچاق می‌بینید، به معنی آن نیست که کالاها از انبارهای زیرزمینی سر درآورده‌اند.
افزایش قیمت کالا یکی دیگر از دغدغه‌هایی است که مردم در حال‌حاضر با آن مواجهند و این نگرانی در بازار به‌وجود آمده که با اجرای طرح جمع‌آوری کالاهای قاچاق، شاهد گران شدن کالای خارجی در بازار خواهیم بود، این موضوع تا چه میزان می‌تواند نگران‌کننده باشد؟
رصد صورت گرفته حکایت از آن دارد که هیچ‌گونه افزایش قیمتی تاکنون صورت نگرفته است. از سوی دیگر ما با واردکنندگان مذاکره کردیم که کمبود کالا در بازار را واردکنندگان رسمی از طریق قانونی و رسمی تامین کنند یا اینکه تولیدکنندگان داخلی این نیاز را تامین کنند. به‌طور مثال، در این‌خصوص اتحادیه صنف پوشاک در کشور اعلام کردند که در نیمه اول امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل، 40 درصد تقاضا برای پوشاک داخلی افزایش پیدا کرده است. این عوامل نشان‌دهنده آن است که تولیدکنندگان داخلی تولید با ظرفیت بالا را در دستور کار خود قرار داده‌اند. درخصوص لوازم خانگی نیز یکی از برندهای داخلی که پیش از این با چالش فروش کالا در بازار داخلی مواجه بود و اجناس خود را در قبال چک‌های بلندمدت در بازار عرضه می‌کرد، در حال حاضر با مازاد تقاضا روبه‌رو است که این امر بیانگر آن است که تولیدکنندگان داخلی توانسته‌اند نظر مصرف‌کنندگان را جلب کنند. بر این اساس ما به هیچ‌عنوان نگران افزایش قیمت نیستیم؛ تنها چند قلم کالا اقدام به افزایش قیمت کردند که مجوز افزایش قیمت بازپس گرفته شد و قیمت کالا به قیمت قبل بازگردانده شد.
یکی از مواردی که در حال‌حاضر چالش برانگیز شده است، نبود نمایندگی رسمی برای برخی از برندها در داخل کشور است. برای این برندها چه برنامه‌ریزی صورت گرفته است؟
وزارت صنعت، معدن و تجارت در راستای اجرای ماده 4 قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان به تمام برندهای تجاری خارجی اعلام کرده که باید دارای نمایندگی مستقیم بوده و از شبکه خدمات پس از فروش در کشور برخوردار باشند و در صورتی که نمایندگی مستقیم نداشته باشند اجازه عرضه کالا به آنها داده نخواهد شد.
برای برندهایی که امکان راه‌اندازی نمایندگی مستقیم در داخل کشور را ندارند، چه برنامه‌ریزی صورت گرفته است؟
در راستای اجرای ماده 4 ساماندهی نشان‌های تجاری به وزارت صنعت، معدن و تجارت از سال گذشته اعلام شده، ساماندهی برندهایی که نمایندگی رسمی در کشور ندارند را آغاز کند. در این‌خصوص نیز این وزارتخانه اقداماتی صورت داد و در مرحله اول برای ساماندهی مهلتی 6 ماهه برای صنوف درنظر گرفت که این مهلت برای برخی از صنوف تمدید شد و در نهایت مقرر شد واحدهایی که امکان راه‌اندازی نمایندگی مستقیم در کشور را ندارند، به‌صورت غیرمستقیم از سوی کشورهای جنوبی حاشیه خلیج‌فارس یا ترکیه نسبت به راه‌اندازی نمایندگی اقدام کنند.
جمع‌آوری لوازم آرایشی و بهداشتی غیراستاندارد یکی دیگر از برنامه‌هایی است که در دستور کار این سازمان قرار گرفته است، در این‌خصوص چه اقداماتی صورت گرفته است؟
از ابتدای هفته جاری در این‌خصوص اقدامات مورد نیاز آغاز شد اما درخصوص دارو و لوازم بهداشتی و آرایشی باید این نکته را مدنظر قرار داد که این کالاها دارای برچسب سلامت و کد رهگیری هستند و تشخیص قاچاق این کالا، هم برای مصرف‌کننده و هم برای بازرسان به‌راحتی امکان‌پذیر است. بازرسی از واحدهای لوازم آرایشی از قدیم هم وجود داشته و این موضوع از روز شنبه گذشته تشدید شده است.
لوازم آرایشی و بهداشتی در رده لوازم خرد قرار دارند و امکان پنهان کردن نوع قاچاق آنها در مکان‌های عرضه به‌راحتی وجود دارد. در این‌خصوص چه اقدامی صورت می‌گیرد؟
بازرسی اینگونه کالاها در محل عرضه کالا به عهده سازمان غذا و دارو است و بازرسان با مراجعه به این فروشگاه‌ها در صورتی که کالا در معرض فروش قرار داشته باشند نسبت به وجود برچسب سلامت روی کالا اطمینان حاصل کرده و صحت برچسب را بررسی می‌کنند. براساس قانون سیاستگذاری، برنامه‌ریزی، هماهنگ‌کننده و نظارت در این بخش با سازمان مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز است، اما متولی اجرا سازمان غذا و دارو محسوب می‌شود.