تصویر آماری از پوشش ریسک صادراتی

براساس آمار منتشر شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت از عملکرد صندوق ضمانت صادرات، 14 گروه کالایی منتخب برای پوشش ریسک صادراتی در نظر گرفته شده‌اند که بر پایه این گزارش، بالاترین تعداد پوشش ریسک صادراتی طی سال‌های 93و 94 در سه گروه کالایی «محصولات کشاورزی»، «فرش، موکت و صنایع دستی» و «محصولات صنعتی» از نظر تعداد بوده است. همچنین براساس عملکرد صندوق ضمانت صادرات، پوشش‌ صادراتی به کالاهای صادراتی در سال‌های مذکور در سه بخش «بیمه‌ای، پوشش‌های تضمینی و خسارات پرداختی» صورت پذیرفته است. البته به گفته سید کمال سیدعلی، مدیرعامل صندوق ضمانت صادرات از آنجا که صادرات غیرنفتی کشور به 40 میلیارد دلار می‌رسد، باید حداقل 4 میلیارد دلار اعتبار برای پوشش بیمه صادرات تخصیص یابد و اگر هدف ما افزایش صادرات غیرنفتی به بالای 50 میلیارد دلار در سال جاری است، این رقم باید به 5 میلیارد دلار افزایش یابد.

پوشش‌ها و خسارت پرداختی صندوق ضمانت صادرات

براساس آمار ارائه شده از عملکرد صندوق ضمانت صادرات ایران، تعداد 228 فقره پوشش بیمه‌ای به ارزش 215 میلیون دلار در سال 94 صادر شده که در مقایسه با سال 93 نشان از رشد مثبت در این بخش دارد. چراکه در سال 93معادل 168 فقره به ارزش 81 میلیون و 500 هزار دلار پوشش بیمه‌ای صادر شده بود. به‌طوری که درصد تغییر در این بخش از نظر تعداد 7/ 35درصد و از نظر ارزشی 8/ 163درصد است. همچنین این صندوق در سال 94 توانسته تعداد 473 فقره پوشش‌های تضمینی به ارزش 716 میلیون دلار صادر کند که در مقایسه با سال 93 که تعداد 462 فقره به ارزش 5/ 806 میلیون دلار صادر شده بود، حاکی از رشد 4/ 2 درصدی از نظر تعداد است. اما از نظر ارزشی افت 2/ 11 درصدی را شاهدیم. از طرفی خسارت پرداختی در سال 94 و 93 صفر اعلام شده که البته ارزش پوشش خسارت پرداختی2/ 63 میلیون دلار برای سال 93 و برای سال 94، معادل 82 میلیون دلار عنوان شده است که درصد تغییر برای این بخش از نظر ارزشی 7/ 29 درصد است.

پوشش‌های صادراتی به تفکیک گروه کالایی

بر پایه این گزارش، 14 گروه کالایی منتخب برای انواع پوشش‌های صادراتی از سوی صندوق ضمانت صادرات در نظر گرفته شده‌اند که براساس آمار منتشر شده، تعداد 9 فقره به ارزش 7/ 1میلیون دلار انواع پوشش‌ صادراتی برای گروه کالایی «پزشکی و مهندسی پزشکی و دارویی» در سال 94 صادر شده که در مقایسه با سال 93 شاهد روند کاهشی بودیم. به‌طوری که در سال 93 این تعداد 14 فقره به ارزش 5/ 10 میلیون دلار بوده است.

یعنی درصد تغییر در این بخش از نظر تعداد با افت 7/ 35 درصدی و از نظر ارزشی با افت 8/ 83 درصدی مواجه بوده است. در گروه کالایی «خدمات فنی و مهندسی» در سال 94 تعداد 62 فقره پوشش صادراتی به ارزش 384 میلیون دلار صادرشده که در مقایسه با سال 93 که این تعداد 50 فقره به ارزش 2/ 572 میلیون دلار گزارش شده، نشان از رشد از نظر تعداد دارد؛ یعنی درصد تغییر آن از نظر تعدادی 24 درصد عنوان شده اما از نظر ارزشی، افت 9/ 32 درصدی را تجربه کرده است. براساس این گزارش، تعداد 17 فقره به ارزش 9/ 61 میلیون دلار پوشش صادراتی در گروه «دام، طیور، شیلات و فرآورده‌های جنبی» در سال 94 گزارش شده که این میزان در سال 93 از نظر تعداد 30 و به لحاظ ارزشی 2/ 49 میلیون دلار بوده است. براساس آمار منتشر شده، درصد تغییر در این بخش از نظر تعدادی افت 3/ 43 درصدی را نشان می‌دهد اما به لحاظ ارزشی شاهد رشد 8/ 25 درصدی هستیم. همچنین در گروه کالایی «شیشه و مصنوعات از آنها» در سال 94 تعداد 2 فقره به ارزش 500هزار دلار انواع پوشش ریسک صادراتی صادر شده است. البته در سال 93 در این گروه کالایی تنها یک فقره پوشش صادراتی به ارزش 90 هزار دلار صادر شده که درصد تغییر در این گروه کالایی از نظر تعداد، رشد 100درصدی و به لحاظ ارزشی رشد 6/ 455 درصدی عنوان شده است. تعداد پوشش صادراتی که برای گروه کالایی «صنایع غذایی» در سال 94 صادر شده، 42 فقره به ارزش 5/ 22 میلیون دلار است که این تعداد در سال 93، معادل 50 فقره به ارزش 1/ 30 میلیون دلار بوده است و درصد تغییر در این بخش از نظر تعداد با افت 16 درصدی و به لحاظ ارزشی با افت 2/ 25 روبه‌رو بوده است. بر پایه این گزارش، گروه کالایی «فرش، موکت و صنایع‌دستی» در سال 94 بعد از «محصولات کشاورزی» بیشترین پوشش صادراتی را به خود اختصاص داده است. به‌طوری که این آمار حاکی از صدور 118 فقره به ارزش 8/ 35 میلیون دلار انواع پوشش ریسک صادراتی برای این گروه کالایی بوده که در مقایسه با سال 93 که 87 فقره به ارزش 6/ 26 میلیون دلار صادر شده، شاهد رشد مثبت از نظر تعداد و ارزش هستیم. به این معنی که درصد تغییر در این گروه کالایی از نظر تعداد رشد 6/ 35 و به لحاظ ارزشی نیز رشد 6/ 34 درصدی را تجربه کرده است.

همچنین تعداد 58 فقره پوشش ریسک صادراتی به ارزش 6/ 91 میلیون دلار در سال 94 برای گروه کالایی «فلزات و مصنوعات از آنها» صادر شده که در مقایسه با سال 93 که تعداد 45 فقره به ارزش 48 میلیون دلار صادر شده، شاهد رشد مثبت هستیم. به‌طوری که درصد تغییر در این بخش از نظر تعداد، رشد 9/ 28 درصدی و به لحاظ ارزشی، با رشد 8/ 90 درصدی مواجه بوده است. در گروه کالایی «لاستیک، پلاستیک و مصنوعات از آنها»، تعداد 19فقره به ارزش 1/ 4 میلیون دلار در سال 94 و در سال 93 تعداد 20 فقره پوشش ریسک صادراتی به ارزش 6/ 12 میلیون دلار صادر شده است که از نظر تعداد و ارزش نشان از افت دارد. به‌طوری که از نظر تعداد، افت 5درصدی و به لحاظ ارزشی نیز افت 5/ 67 درصدی را شاهد هستیم.

بر پایه این گزارش، در گروه کالایی «محصولات پتروشیمی و شیمیایی»، تعداد 33 فقره به ارزش 32میلیون دلار انواع پوشش ریسک صادراتی، صادر شده که این تعداد در سال 93، معادل 39 فقره به ارزش 8/ 20 میلیون دلار گزارش شده که نشان از افت 4/ 15 درصد در تعداد را دارد. اما به لحاظ ارزشی، رشد 8/ 53 درصدی را تجربه کرده است. البته «محصولات صنعتی» جزو گروه‌ کالایی قرار دارد که از نظر تعداد بعد از محصولات کشاورزی بیشترین پوشش ریسک صادراتی را به خود اختصاص می‌دهد. به‌طوری که براساس آمار منتشر شده، تعداد 111 فقره پوشش ریسک صادراتی به ارزش 8/ 217 میلیون دلار در سال 94 برای این گروه کالایی صادر شده که این تعداد در سال 93 معادل 122 فقره به ارزش 30 میلیون دلار گزارش شده است. بر این اساس، شاهد افت 9 درصدی در تعداد پوشش ریسک صادراتی هستیم. اما به لحاظ ارزشی با رشد 626 درصدی روبه‌رو بوده‌ایم.

یکی دیگر از گروه‌های کالایی که بالاترین میزان پوشش ریسک صادراتی در آن اتفاق افتاده است، «محصولات کشاورزی» است؛ به‌طوری که در سال 94 تعداد 144 فقره به ارزش 5/ 69 میلیون دلار پوشش ریسک صادراتی در این بخش انجام شده که این میزان در سال 93 از نظر تعداد 124 و به لحاظ ارزشی 8/ 68 میلیون دلار عنوان شده است که هم از نظر تعداد و هم به لحاظ ارزشی شاهد رشد در این بخش هستیم. یعنی رشد 1/ 16 درصدی در تعداد و رشد یک درصدی به لحاظ ارزشی را شاهد هستیم.

همچنین بر پایه این گزارش، در گروه کالایی «منسوجات و البسه» تعداد 7 فقره به ارزش 6/ 3 میلیون دلار پوشش ریسک صادراتی انجام شده که این میزان در مقایسه با سال 93 از نظر تعداد بدون تغییر گزارش شده اما به لحاظ ارزشی شاهد افت در این گروه بوده‌ایم. یعنی به لحاظ ارزشی افت 55 درصدی را شاهدیم. در گروه کالایی «مواد کانی و مصالح ساختمانی» تعداد 12 فقره به ارزش 3/ 3 میلیون دلار پوشش ریسک صادراتی، انجام شده است که این تعداد در مقایسه با سال 93 که 19 فقره به ارزش 9 میلیون دلار بوده است، نشان از افت در این بخش دارد. یعنی افت 8/ 36 درصدی از نظر تعداد و افت 3/ 63 درصدی به لحاظ ارزشی را شاهدیم. آخرین گروه کالایی شامل «وسایل نقلیه، خودرو و قطعات یدکی» است که در سال 94 تعداد 63 فقره پوشش ریسک صادراتی به ارزش 6/ 2 میلیون دلار در این بخش صادر شده است. سال 93 این تعداد 22 فقره به ارزش 8/ 1 میلیون دلار بوده است که درصد تغییر در این بخش نشان از رشد، هم از نظر تعداد و به لحاظ ارزشی دارد. به‌طوری که رشد 4/ 186 درصدی از نظر تعداد و رشد 4/ 44 درصدی از نظر ارزشی را نشان می‌دهد.